Historische gebeurtenissen
Historische gebeurtenissen
1227, 28 juli
De 'Slag bij Ane' : het leger van de bisschop van Utrecht werd in de moerassen van de Mommeriete door het boerenleger van de Heer van Coevorden in de val gelokt en verslagen.
1227, 27 oktober
Rond deze dag wordt aangevangen met de bouw van het kasteel op den Hardenbergh.
1230, 31 augustus
Zwolle krijgt - wegens hulp bij de bouw van kasteel Hardenberg - stadsrechten van bisschop Willebrandt van Oldenburg.
1233, 23 juli
Rudolf van Coeverden komt naar kasteel Hardenberg om vrede te sluiten; binnen 2 weken werd hij alhier geradbraakt.
1327, 5 februari
Bisschop Jan III van Diest, bisschop van Utrecht, verleent aan de inwoners van Nijenstede een (beperkt) privilege, vooral gericht op vrijwaring van onrechtmatige schatting.
1343, 3 november
Bisschop Jan van Arkel verblijft op kasteel Hardenbergh en bevestigt de stadsrechten van Ommen.
1362, 18 september
Bisschop Jan van Arkel verlegt de stadsrechten van Nijenstede naar het even westelijker gelegen Hardenbergh.
1364, 26 juli
Karel IV verleent bisschop Jan van Arkel toestemming tol te heffen te Hardenberg.
1393, 4 april
Bisschop Floris van Wevelinchoven overlijdt op zijn kasteel te Hardenberg.
1393, 29 december
Frederik van Blankenheim, bisschop van Utrecht, bevestigt de privileges van de stad Hardenberg.
1418, 11 oktober
Stichting van de vicarie in het klooster Sibculo.
1423, 10 augustus
De 'Uythof' te Mariënberg wordt overgedragen aan het klooster Sibculo.
1442, 13 augustus
In een oorkonde van deze datum wordt genoemd 'het huys, het stedeken en de heerlijckheyd Gramsbergen'.
1497, 5 maart
Hardenberg door brand verwoest: 'Int jaer 1497 op Sondag Laetare te elf uren des Nachts verbrande den Hardenbergh'.
1511, 4 juli
Op Sint Martinsdach: de Stephanuskerk te Hardenberg krijgt een altaar, gewijd aan Sint Antonis.
1550, 23 juli
Een archiefstuk toont aan dat de Oelemölle verwoest is en herbouwd moet worden.
1554, 18 februari
Archiefstuk waaruit blijkt dat Hardenberg uitgenodigd wordt om als Hanzestad afgevaardigden te zenden naar de vergadering in Zwolle.
1580, 17 juni
Grote veldslag op de Hardenbergerheide tussen staatsen en spaanse troepen.
1674, 23 september
Dichter/predikant Arnold Moonen doet zijn intrede in de Stefanuskerk te Hardenberg.
1708, 8 mei
Het stadje Hardenberg wordt door brand in de as gelegd; slechts de kerk, de school en drie huizen aan de Vecht blijven gespaard.
1717, 1 september
De torenspits van de Heemser kerk waait er af tijdens een geweldige orkaan.
1777, 4 november
Een grote brand legt het grootste deel van Gramsbergen in de as.
1783, 19 augustus
De Hardenbergse Schutterij wordt weer in het leven geroepen door locale patriotten.
1795, 11 februari
Franse soldaten marcheren onder luid gejuich Hardenberg binnen; de Franse tijd is aangebroken.
1795, 7 maart
Een deel van het Schoutambt Hardenbergh wordt afgesplitst en vormt de nieuwe municipaliteit Gramsbergen.
1795, 31 oktober
Volkstelling van alle ingezetenen van het Stadsgericht en Schoutambt Hardenbergh.
1803, 10 februari
De municipaliteit Gramsbergen (ontstaan in 1795) wordt weer ingelijfd bij het schoutambt Hardenberg.
1805, 20 september
De kosterswoning en een gedeelte van de pastorie van Heemse branden af.
1805, 28 oktober
De eerste burgemeestersvergadering in het nieuwe raadhuis van de Stad Hardenberg (thans museum).
1807, 17 juli
Inwijding van het kerkorgel van Heemse, geschonken door Clara Feyoena barones van Raesfelt-van Sytzama.
1807, 1 september
De sterfdag van Clara Feyoena barones van Raesfelt-van Sytzama.
1809, 10 maart
Lodewijk Napoleon (koning van Holland, broer van keizer Napoleon) overnacht bij de fam. Soeters in de Voorstraat te Stad Hardenberg.
1809, 9 juli
Begin van de uitvoering van het plan van Willem Jan baron van Dedem tot den Berg om een 43 kilometer lang kanaal te graven tussen het Zwartewater bij Hasselt en de Vecht bij Ane in de buurt van Gramsbergen.
1811, 13 april
Opheffing van het Stadsgericht en Schoutambt Hardenberg en instelling van de gemeente Hardenberg.
1811, 30 december
Op last van Napoleon nemen vele inwoners op deze dag een vaste achternaam aan.
1813, 3 september
Hardenberg bevrijdt van de Franse overheersing.
1813, 9 november
Gramsbergen en Hardenberg van Franse bezetting bevrijd door Russische Kozakken.
1813, 18 november
Het eerste kozakkenkamp in Nederland wordt opgezet in Heemse, onder aanvoering van kolonel prins Naraschkin.
1816, 20 februari
Verlening van het gemeentewapen van Stad Hardenbergh.
1816, 18 maart
Geboorte van landschapsschilder Gerhardus Meijer, te Heemse.
1816, 21 juli
Gramsbergen wordt bij koninklijk besluit verheven tot de rang van 'stad'.
1817, 10 oktober
Stad Hardenberg krijgt hoog bezoek. Prins Frederik der Nederlanden stopt er even tijdens zijn inspectiereis langs de militaire troepen in de noordelijke provincies.
1818, 24 juni
Splitsing van de gemeente Hardenberg in de gemeenten Stad Hardenberg en Ambt Hardenberg.
1818, 24 juni
Koning Willem I verblijft een tijdje (voor een dejeuner) in café-herberg Den Rustenbergh in Heemse; een pitstop op weg naar stad Coevorden.
1819, 21 november
Het eerste orgel in de middeleeuwse kerk van Hardenberg wordt in gebruik genomen.
1824, 8 september
Een geweldige windhoos treft de Oldenhof bij Gramsbergen.
1829, 2 december
Bij raadsbesluit wordt een eeuwenoude traditie afgeschaft; het luiden van de kerkklokken van Heemse op de kerstdagen en tijdens de jaarwisseling.
1831, 24 februari
De schutterijen van Hardenberg, Heemse en Gramsbergen begeven zich op 'marsch' naar het Zeeuwse Hulst om te strijden tegen de Belgische opstandelingen; van de 118 manschappen stierven er ruim 50.
1836, 15 april
Bij Koninklijk Besluit wordt een deel van de gemeente Ambt Hardenberg afgesplitst en toegevoegd aan de gemeente Avereest, opdat de veenkolonie Dedemsvaart in één gemeente komt te liggen.
1836, 18 mei
De afscheiding van de Hervormde Kerk in Heemse vindt plaats in 't diepste geheim op de boerderij van Gerhardus Veurink in de Rheezer Achteres.
1841, 5 juni
De christelijk afgescheiden gemeente te Heemse wordt officieel erkend; voortaan zijn er twee kerken.
1842, 23 mei
Koning Willem II bezoekt Hardenberg.1849, 17 oktober
In de stad branden zes huizen tot de grond toe af; Hardenbergh ontsnapt aan een derde grote ramp.
1852, 22 januari
Gemeenteraad Stad Hardenberg besluit tot verkoop stadskorenmolen 'Oelemölle'.
1853, 27 april
De eerste-steen-legging van de (hervormde) kerk te Lutten aan de Dedemsvaart.
1855, 27 november
Hendrik Theodor Mauritz Koster te Lutten wordt benoemd als eerste plattelandsdokter van Ambt Hardenberg.
1855, 7 december
De eerste synagoge aan het Oosteinde (i.p.v. oude huissynagoge) wordt in gebruik genomen.
1857, 17 oktober
Tot dusverre oudste vermelding van De Krim (genoemd 'de Krimp')
1859, 21 juli
Het monument ter nagedachtenis aan de stichter van Dedemsvaart, mr. Willem Jan baron van Dedem, wordt officieel onthuld.
1859, 29 juli
Oprichting scherpschuttersvereniging voor de gemeenten Ambt en Stad Hardenberg, Ambt en Stad Ommen, Gramsbergen en Avereest.
1863, 18 december:
De eerste glasblazerij van Overijssel, gesitueerd in Dedemsvaart, wordt officieel in gebruik genomen. De fabriek krijgt de naam 'Concordia'.
1866, 17 september
Oprichtingsvergadering van de christelijke schoolvereniging te Hardenberg.
1870, 1 april
Officiële ingebruikname van de christelijke nationale school aan de Lage Doelen te Hardenberg.
1877, 4 juli
Blikseminslag in de korenmolen van Radewijk; het brandt tot de grond toe af.
1880, 14 augustus
Oprichting van het ziekenfonds 'Helpt Elkander' te Hardenberg.
1886, 23 december
De tramverbinding Heemse-Dedemsvaart wordt opengesteld.
1887, 8 december
De doleantie voltrekt zich in Hardenberg.
1889, 21 september
Eerste steenlegging van de gereformeerde Höftekerk te Hardenberg.
1892, 17 november
Inwijding van de Nederlands Hervormde kerk te Kloosterhaar.
1897, 21 mei
Oprichting van de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Salland te Hardenberg.
1897, 4 oktober
De tramverbinding Lutten-Coevorden wordt opengesteld.
1898, 15 augustus
Opening van een Rijkstelefoonkantoor te Hardenberg (bedoeld voor telegramwisseling d.m.v. telefoon).
1899, 3 juli
Verlening van het gemeentewapen van Ambt Hardenberg.
1899, 21 september
Officiële opening van de geref. school te Ane als eerste christelijke school in de gem. Gramsbergen.
1901, 13 november
Oprichting van de 'Vereniging tot Drankbestrijding te Hardenberg-Heemse'.
1902, 29 november
Het eerste exemplaar van de lokale krant 'Salland's Volksblad' verschijnt.
1903, 2 januari
De nieuwe synagoge aan 't Oosteinde te Hardenberg wordt ingewijd.
1903, 20 mei
Met verbazing bewonderden de inwoners de komst van de eerste automobiel in Hardenberg.
1903, 19 september
Een deel van de straten van stad Hardenberg staat blank door hoog Vechtwater.
1905, 1 februari
Officiële ingebruikname van de spoorlijn Ommen-Hardenberg.
1905, 1 november
Officiële ingebruikname van de openbare lagere school te Hoogenweg.
1906, 11 mei
Oprichting van het Groene Kruis, afd. Hardenberg.
1906, 1 juni
Officiële opening van het postkantoor (tevens telegraaf- en telefoonkantoor) te Hardenberg (thans gemeentelijk monument Voorstraat 38).
1906, 15 oktober
De eerste algemene vergadering van de Coöperatieve Boerenleenbank (een onderafdeling van de centrale bank te Utrecht) vind plaats in het Gebouw voor Christelijke Belangen in Hardenberg.
1907, 4 juli
Inwoners van Mariënberg (een talrijk publiek, waaronder veel kinderen) brengen hulde aan Koningin Wilhelmina en prins Hendrik. De koninklijke trein staat een korte tijd stil op het station aldaar.
1909, 7 t/m 9 juli
Dedemsvaart viert groot feest ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan.
1910, 10 april
Koninklijk Besluit tot goedkeuring statuten van de Coöperatieve Landbouw- en Handelsvereniging W.A. te Hardenberg.
1910, 4 juni
Koninklijk Besluit tot goedkeuring statuten van de Handelsvereeniging voor Stad- en Ambt-Hardenberg, gevestigd te Stad-Hardenberg.
1910, 1 juli
Twee ingezetenen van stad Hardenberg kopen gezamenlijk een automobiel en zijn daarmee de eersten in de regio die over een 'luxe wagen' beschikken.
1911, 24 juli
Prins Hendrik von Mecklenburg-Schwerin verricht de officiële heropening van het grootschalig verbouwde rijksopvoedingsgesticht Veldzicht in Balkbrug. Dezelfde dag bezoekt hij de kwekerij Moerheim van de fam. Ruys in Dedemsvaart.
1912, 11 oktober
De eerste-steen-legging van de christelijke lagere school Bruchterveld door ds. Schot en ds. Goris.
1913, 3 februari
Op deze maandagochtend om 10.00 uur werd de christelijke lagere school Bruchterveld officieel in gebruik genomen.
1914, 6 juni
Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik brengen een kort bezoek aan het opvoedingsgesticht Veldzicht in Balkbrug.
1920, 24 juni
De christelijke MULO aan de Gramsbergerweg wordt in gebruik genomen.
1921, 12 juni
De inwoners aanschouwen voor het eerst een vliegtuig; het toestel landt op de Marsch; het is de reden dat velen op deze zondag verzuimen ter kerke te gaan.
1921, 1 oktober
Oprichting Christelijke Landbouwwinterschool te Heemse.
1922, 11 oktober
Oprichting van de vereniging voor christelijk onderwijs te Schuinesloot.
1929, 4 december
Oprichting van de Vereniging tot bevordering van het Nijverheidsonderwijs, gevestigd te Stad Hardenberg.
1931, 20 november
Officiële opening van het eerste ziekenhuis van Hardenberg, de Röpcke-Zweersstichting.
1931, 23 december
Gunning aanbesteding bouw watertoren te Lutten aan de N.V. Delta te Den Haag, naar een ontwerp van architect Jans te Hengelo.
1933, 7 augustus
Start werkzaamheden aanleg haven Hardenberg
1934, 11 augustus
Officiële opening van de nieuw aangelegde bad- en zweminrichting 'De Marsch' en van de nieuwe haven te Stad Hardenberg.
1938, 20 juli
Feestelijke opening van het verbouwde en vergrootte raadhuis van Stad Hardenberg.
1941, 30 september
Een nieuw gemeentewapen verleend, na samenvoeging van Ambt en Stad Hardenberg tijdens Duitse bezetting.
1942, 17 juni
Een Canadese Halifax MK2 stort neer in Radewijk; de acht bemanningsleden komen om het leven.
1942, 6 oktober
Vijf Engelse vliegeniers storten met hun toestel neer in Slagharen en komen allen om.
1943, 30 maart
Een Engelse Lancaster (bombardementstoestel) stort neer in Sibculo; alle zeven bemanningsleden sneuvelen.
1944, 24 februari
Een viermotorige Amerikaanse bommenwerper stort neer in Baalder; vijf bemanningsleden vinden de dood.
1944, 13 augustus
Een Engelse bommenwerper stort neer tussen Bergentheim en Mariënberg; de vier bemanningsleden komen om.
1945, 16 februari
Een toestel van de Amerikaanse luchtmacht stort neer in Rheezerveen; de bemanningsleden Brunson en Del Torto komen om.
1945, 2 maart
Negen verzetsmensen uit Bergentheim e.o. worden te Varsseveld door de Duitsers gefusilleerd.
1945, 1 april
In Bruchterveld stort een Typhoon jachtvliegtuig neer; de Australische piloot Donald Peter Drummond komt om.
1945, 6 april
De Vechtbrug te Hardenberg wordt door de Duitsers opgeblazen.
1945, 31 juli
Geboorte 5000e inwoner der gemeente Gramsbergen, genaamd Frederik Regeling.
1946, 12 februari
De buurtschap Baalder krijgt te maken met grote watersnood door overstroming van de Vecht.
1946, 31 augustus
De oude, zestiende-eeuwse, kerkklokken van Hardenberg luidden voor het eerst weer nadat ze door de Duitsers waren meegenomen.
1947, 23 juli
Onthulling van het monument voor oorlogsslachtoffers te Bergentheim.
1948, 2 november
Oprichtingsvergadering van de Stichting Oudheidkamer Hardenberg.
1948, 4 december
Onthulling van het monument voor gevallenen te Lutten.
1949, 20 december
Officiële opening van de nieuwe Vechtbrug bij Hardenberg.
1950, 2 augustus
Koningin Juliana brengt een officieel bezoek aan Dedemsvaart (kwekerij Moerheim) en Hardenberg (voor o.a. officiële opening van het nieuwe zusterhuis bij ziekenhuis Röpcke-Zweers)
1954, 26 juni
Officiële opening van de Oudheidkamer in huize Welgelegen te Heemse.
1955, 1 september
Eerste schooldag christelijke technische school Hardenberg.
1956, 25 oktober
Officiële ingebruikname christelijke technische school aan de Sportlaan 1 te Hardenberg.
1957, 12 oktober
Plasticfabrikant Wavin opent haar deuren van de vestiging in Hardenberg.
1959, 24 september
Ontdekking van restanten van de oude stadsmuur bij verbouw postkantoor te Hardenberg.
1960, 17 oktober
Officiële opening van de lagere landbouwschool te Hardenberg.
1962, 1 juli
Officiële opening van de gereconstrueerde stadsmuur te Hardenberg.
1962, 25 augustus
Een nieuw gemeentewapen verleend aan Hardenberg.
1963, 13 juni
Opening van het nieuwe gemeentehuis door Z.K.H. prins Bernhard; bij deze gelegenheid benoemd tot ereburger van Hardenberg.
1965, 28 september
De gemeenteraad van Hardenberg besluit de oude stadskorenmolen 'Oelemölle' terug te kopen.
1965, 1 december
Officiële opening bejaardentehuis Oostloorn
1966, 25 april
Er wordt aangifte gedaan van de geboorte van de 25000e inwoner van Hardenberg, genaamd Eric Hobo.
1970, 12 juni
Opening van sportpark De Boshoek door Z.K.H. prins Claus.
1972, 20 april
Officiële opening van het nieuwe Röpcke-Zweersziekenhuis door de Commissaris der Koningin.
1973, 14 september
Officiële opening van verzorgingstehuis Clara Feyoena Heem door burgemeester Van Splunder.
1974, 9 maart
Hardenberg viert de geboorte van haar 28000e inwoner, Tino Gerlo Berthram Mulder.
1974, 29 augustus
Z.K.H. prinses Margriet brengt een werkbezoek aan Clara Feyoena Heem.
1978, 3 april
Burgerzaken van de gem. Hardenberg registreert de 30.000e inwoner.
1979, 23 november
Officiële opening van het gemeenschapscentrum De Haven in Hardenberg. Het centrum bood onderdak aan o.a. de Streekmuziekschool Noord-Oost Overijssel, het Kreatief Centrum Hardenberg en de Stichting Welzijn Ouderen.
1980, 3 juni
De joodse synagoge wordt afgebroken.
1987, 10 juli
Officiële opening van het wooncomplex Salland te Hardenberg door burgemeester mr. L.A. van Splunder.
1985, 24 mei
De 36 meter hoge schoorsteen van zuivelfabriek Salland wordt neergehaald.
1985, 28 juni
De buurtschap Brucht viert haar 600-jarig bestaan.
1985, 13 september
Bergentheim viert haar 600-jarig bestaan.
1987, 31 augustus
Geboorte van de 32000e inwoner van Hardenberg, Annelie Margarethe Cremer.
1990, 11 augustus
Het dorp Lutten viert haar 750-jarig bestaan.
1991, 4 mei
Prins Bernhard onthult het monument voor verzetsheld Weerts te Kloosterhaar.
1992, 22 mei
Het dorp Slagharen viert haar 150-jarig bestaan.
1995, 4 mei
Onthulling monument verzetsheld Frits de Zwerver (ds. Slomp) te Heemse.
1998, 24 maart
Koningin Beatrix bezoekt Gramsbergen en Hardenberg i.v.m. Vechtdalproject.
1998, 25 oktober
Geboorte van de 35000e inwoner van Hardenberg, Ingrid Kikkert.
2000, 21 juni
Koningin Beatrix bezoekt Gramsbergen i.v.m. project 'Kunstwegen'.
2000, 3 oktober
Onthulling van het monument voor Kamp Molengoot te Collendoorn.
2001, 1 januari
De nieuwe gemeente Hardenberg ontstaan na fusie van de gemeenten Avereest, Gramsbergen en Hardenberg.
2001, 7 mei
Uitgaanscentrum de Bonte Wever in Slagharen wordt door brand volledig verwoest.
2006, 28 februari
Minister Maria van der Hoeven onthult plaquette bij begin nieuwbouw Lokaal Opleidingen Centrum (LOC).
2010, 9 november
Prinses Maxima bezoekt het nieuwe Ondernemersstartpunt in het LOC te Hardenberg.
2011, 8 oktoberOfficiële opening van de 'Combibaan' in Gramsbergen.
