Ommerschans
Ommerschans is gelegen tussen het buurtschap Witharen en het dorp Balkbrug. Ommerschans maakt deel uit van de Koloniën voor de Weldadigheid, een groot sociaal experiment van armoedebestrijding door landbouw.
De Ommerschans is ontstaan als verdedigingsschans voor de Noordelijke Nederlanden in de 16e eeuw en in de 19e eeuw door de maatschappelijke elite omgevormd tot een Kolonie van Weldadigheid. Aan de grondslag lag een grootschalig, revolutionair plan om met landbouw de armoede, criminaliteit en alcoholverslaving te bestrijden.
Armen uit de stad konden door middel van het experiment een nieuw leven opbouwen op het platteland. Door als landbouwer hard te werken, zouden deze mensen op termijn in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Landschap
In amper zeven jaar tijd, tussen 1818 en 1825, werden er zeven Koloniën opgericht onder de vleugels van de toen opgerichte 'Maatschappij van Weldadigheid'. Vijf koloniën bevinden zich in het noordoosten van het huidige Nederland: Frederiksoord, Willemsoord, Wilhelminaoord, Ommerschans en Veenhuizen. Twee koloniën liggen in België: Wortel en Merksplas. Ommerschans was één van de vijf plaatsen in Nederland en België waar deze voormalige bedelaarskolonie nog zichtbaar is.
De kolonisten vormden maar liefst 80 km² landschap eigenhandig om tot landbouwgrond met kaarsrechte lanen of dreven en keurige gebouwen. In het landschap is nu nog te zien hoe de koloniën zijn ontgonnen uit woeste grond. De rechthoekige wegen en lanen, karakteristieke koloniehuisjes en hoeves en voor Ommerschans de indrukwekkende begraafplaats zijn van grote historische waarde en een levend monument van een belangrijke fase in de geschiedenis.
Voordracht Werelderfgoedlijst
Wegens zijn unieke cultuurhistorische waarde zijn de Koloniën van Weldadigheid voordragen om op de Werelderfgoedlijst van Unesco te worden geplaatst. Sinds 2012 is er door maar liefst veertien partners uit Nederland en Vlaanderen, waaronder provincies, gemeenten, belanghebbenden en experts, hecht samengewerkt aan het opbouwen van het nominatiedossier van de Koloniën van Weldadigheid. Beide overheden hebben samen opgetrokken, omdat de koloniën werden gevormd in de tijd dat Nederland en België één land waren.
In 2020 kregen de bezoekerscentra in de Koloniën van Weldadigheid het Europees Erfgoedlabel. En in juli 2021 kregen vier (Frederiksoord, Wilhelminaoord, Veenhuizen en Wortel) van de zeven Koloniën de Werelderfgoedstatus. Wilt u één van de Koloniën bezoeken? Ga dan naar www.kolonienvanweldadigheid.com.
Meer informatie
Meer informatie over de Koloniën van Weldadigheid is te vinden via onderstaande links