Omgevingsadviesgroep

De gemeente heeft aan inwoners, grondeigenaren en belangengroepen in het gebied gevraagd om de opgave voor duurzame energie (het opwekken van 420 TJ duurzame elektriciteit met windturbines) in het gebied tussen Bergentheim, Kloosterhaar en Sibculo te helpen vormgeven. Hiervoor is in september 2019 een Omgevingsadviesgroep gestart.

In december is de Omgevingsadviesgroep gestopt. Op deze pagina lees je hoe het gebiedsproces georganiseerd was.

Samenstelling

De omgevingsadviesgroep bestond uit ongeveer 25 afgevaardigden van belangengroepen, van het bewonersplatform en van het grondeigenarenplatform. De volgende partijen/organisaties waren vertegenwoordigd in de Omgevingsadviesgroep

  • Plaatselijk Belang Gouden Ploeg
  • Plaatselijk Belang Sibculo
  • Plaatselijk Belang Bruchterveld
  • Plaatselijk Belang Bergentheim
  • Vereniging van Eigenaren Parc Moscou
  • Plaatselijk Belang Kloosterhaar
  • Realistisch Duurzaam Bergentheim
  • GrondeigenarenPlatform
  • BewonersPlatform
  • Natuur- en milieuorganisatie

Het bewonersplatform was er specifiek voor inwoners die binnen een straal van circa 1.500 meter van het zoekgebied wonen en die geen grond in eigendom hebben waarop een windmolen gebouwd kan worden. Het bewonersplatform kwam iedere maand bij elkaar. Tijdens die bijeenkomsten werd onder andere de vergadering van de Omgevingsadviesgroep voorbereid.

Rob Rietveld van de Nederlandse Vereniging voor Omwonenden van Windparken ondersteunde het bewonersplatform en was voorzitter. Een aantal leden van het bewonersplatform werd afgevaardigd naar de Omgevingsadviesgroep om de belangen van de inwoners te vertegenwoordigen.

De grondeigenaren in het gebied waar mogelijk windmolens gebouwd kunnen worden stemden zaken met elkaar af in het grondeigenarenplatform. In het grondeigenarenplatform zaten inwoners/grondeigenaren die eigenaar zijn van grond in het zoekgebied waarop mogelijk een windmolen gebouwd kan worden. Deze inwoners/grondeigenaren hebben daarmee een economisch belang omdat zij deze grond gebruiken, vaak voor agrarische doeleinden.

Ook dit platform kwam maandelijks bij elkaar ter voorbereiding op de Omgevingsadviesgroep. Een aantal grondeigenaren vertegenwoordigde het platform in de Omgevingsadviesgroep.

De Omgevingsadviesgroep werd voorgezeten door een onafhankelijk voorzitter: Jaap Jepma. Een afhankelijk secretaris zorgde voor de verslaglegging en administratieve ondersteuning.

De opdracht aan de OAG

De gemeente Hardenberg vroeg de Omgevingsadviesgroep om de volgende opgave uit te werken en hiervoor scenario's te maken. Binnen het zoekgebied van Bergentheim, Kloosterhaar en Sibculo wordt uiterlijk in 2030 jaarlijks 420 Terajoule (TJ) (dit is gelijk aan 116.667 MWh) elektriciteit opgewekt met behulp van windturbines. Dit draagt daarmee bij aan de ambitie van de gemeente Hardenberg om uiterlijk in 2030 tussen de 900 en 1.000 TJ aan duurzame elektriciteit op te wekken.

Het gaat in de basis om het opwekken van duurzame elektriciteit met windturbines en dus niet om andere vormen van duurzame energie, zoals warmte. Dat neemt niet weg dat er ruimte is voor andere manieren van het opwekken van duurzame elektriciteit dan met windenergie, als inwoners van het gebied zich hierin kunnen vinden. De ruimte is echter beperkt, vanwege de omvang van de opgave. Om 420 TJ aan duurzame elektriciteit in het gebied op te wekken zijn hoe dan ook meerdere windturbines nodig.

Scenario's

In een scenario staat op welke manier en waar in het gebied duurzame elektriciteit kan worden opgewekt en hoeveel dat oplevert.

In een scenario staat ook hoe de inkomsten van bijvoorbeeld windmolens verdeeld kunnen worden en hoe inwoners van het gebied hiervan kunnen profiteren. En wie bouwt de eventuele windmolens? Is dat een marktpartij of wordt hiervoor een lokale energiecoöperatie opgericht? Over deze onderwerpen en vragen boog de omgevingsadviesgroep zich.

Tussenevaluatie van het proces van de OAG

De periode waarin het vanwege de coronamaatregelen niet mogelijk was om bij elkaar te komen is benut om het proces van de OAG tegen het licht te houden. Hieruit is gebleken dat verbeteringen mogelijk zijn met betrekking tot de werkwijze en samenstelling van de OAG, het grondeigenarenplatform en het bewonersplatform. Ook is gevraagd om meer duidelijkheid over de opdracht. Verder is een werkwijze voor het maken scenario’s afgesproken. De verbeterpunten zijn met ingang van september 2020 doorgevoerd.

Het gebiedsproces is gestopt

In de tijd dat het gebiedsproces stilstond, stond de wereld om ons heen niet stil. De gemeente Hardenberg is blijven werken aan onze eigen duurzaamheidsambities. Want we willen meer energie besparen en meer duurzame energie opwekken. Onze doelstelling voor 2030 is dat 30% van alle energie die we gebruiken in onze eigen gemeente duurzaam opgewekt wordt. Uit de actuele Duurzaam Hardenberg Monitor blijkt overigens dat deze doelstelling reeds gerealiseerd is.

De gemeenteraad vindt het niet noodzakelijk het gebiedsproces nu door te laten gaan. De gemeenteraad ziet het liefst dat initiatieven voor grootschalige opwek van elektriciteit ontstaan in de gebieden, waardoor bij voorkeur minimaal 50% lokaal eigendom is gewaarborgd. Zoals dat ook gebeurd is bij het zonnepark van de energiecoöperatie in Lutten. Daarom heeft de gemeenteraad in december 2021 de opdracht gegeven om het gebiedsproces in uw omgeving nu te beëindigen. Dat betekent dat de Omgevingsadviesgroep is gestopt.

Het initiatief voor een windpark in Wielen (D) in relatie tot gebied Kloosterhaar-Oost

Op de grens met Duitsland speelt de ontwikkeling van een windpark in het gebied Balderhaar-Moor in de Duitse gemeente Wielen. De mogelijkheden om te komen tot een gezamenlijk windpark langs de grens zijn eind 2019 door ambtenaren globaal verkend. Ook is deze ontwikkeling toen besproken in de Omgevingsadviesgroep.

Bij het vaststellen van het meerjarenprogramma Duurzaam Hardenberg 2020-2024 op 10 maart 2021. heeft de gemeenteraad besloten dat dit zoekgebied Kloosterhaar-Oost 'in een separaat omgevingsproces wordt opgenomen nadat de OAG scenario's aan de raad heeft aangeboden en de raad daarover heeft besloten'.

Het Duitse initiatief en het gebied Kloosterhaar-Oost wordt daarom niet meegenomen bij het maken van scenario’s voor het gebied Bergentheim-Kloosterhaar-Sibculo.

Lees meer over het initiatief voor een windpark in Duitsland