Windenergie en provinciaal windbeleid

In het coalitieakkoord 2022-2026 staat dat we ons bij windenergie willen richten op initiatieven uit de samenleving. Windenergie op bedrijventerreinen heeft onze voorkeur. Want bedrijven vragen en gebruiken veel energie.

Onze ambitie voor windenergie

We hebben onze ambitie in 2023 uitgewerkt in een ‘Strategiebrief Energietransitie’. Concreet wilden we onder voorwaarden samen met het bedrijfsleven onderzoeken of het mogelijk was om duurzame energie op of bij bedrijventerreinen te ontwikkelen of in het bosgebied langs de N36 bij Diffelen. De voorwaarden daarbij waren dat het om een initiatief van onderaf ging en dat lokaal eigendom geborgd is. Verder wilden we rekening houden met plannen voor windmolens in buurgemeenten of in Duitsland. Ook hebben we een afwegingskader en participatieleidraad gemaakt. Op basis daarvan kon de gemeenteraad besluiten om wel of niet mee te werken aan een plan voor windmolens in de gemeente Hardenberg.

De provincie neemt regie met windbeleid

In juni 2023 namen Provinciale Staten van de Overijssel de motie ‘Grip op Wind’ aan. De provincie Overijssel nam vanaf dat moment de regie als het gaat om windenergie en heeft ‘windbeleid’ gemaakt. In het windbeleid staat dat er in 2030 in Overijssel 2 TWh aan windenergie moet worden opgewekt. Daarvoor zijn ongeveer 90 extra windturbines in Overijssel nodig.

In het windbeleid staat ook dat er in Overijssel vier voorkeursgebieden zijn om windenergie op te wekken. Buiten deze voorkeursgebieden mogen er alleen maar clusters van vier of meer windturbines neergezet worden. Hiermee wil de provincie versnippering in het landschap voorkomen. Op bedrijventerreinen mogen ook minder dan vier turbines geplaatst worden.

Afspraken tussen de provincie en de gemeenten

In het kader van het windbeleid heeft de provincie met de meeste Overijsselse gemeenten ‘programmeringsafspraken’ gemaakt. Deze afspraken zorgen ervoor dat windturbines niet zomaar overal worden geplaatst. De gemeente Hardenberg heeft de volgende afspraken gemaakt met de provincie Overijssel.

In de gemeente Hardenberg is ruimte om tot 2030 nog maximaal 200 GWh extra windenergie op te wekken. Deze 200 GWh wordt door de provincie verdeeld over windprojecten die ingediend worden bij de provincie tijdens twee ronden.

In de eerste ronde konden plannen worden ingediend voor windenergieprojecten op de bedrijventerreinen Broeklanden, Nieuwe Haven, Rollepaal en de zandwinplas bij Balderhaar. De plannen konden ingediend worden van 16 oktober tot 15 februari 2025. Op 17 april 2025 heeft de provincie Overijssel aangekondigd dat van de ingediende projecten drie windturbines positief zijn beoordeeld. Dit betreft:

  • Twee windturbines op bedrijventerrein Broeklanden van energiecoöperatie Energiek Hardenberg in samenwerking met Staatsbosbeheer en lokale bedrijven.
  • Eén windturbine op of nabij de zandwinplas te Balderhaar van het bedrijf Baywa r.e.

Initiatiefnemers van deze goedgekeurde plannen mogen starten met de ruimtelijke procedures. Zij werken hun plan dan uit tot een definitief project. Hierbij dienen alle procedures te worden gevolgd en kunnen de plannen nog wijzigen of uiteindelijk niet doorgaan. Ook voeren de initiatiefnemers de benodigde onderzoeken uit en hebben ze contact met de omgeving over hun project.

Pas als de gehele procedure is doorlopen en de initiatiefnemers voor hun project van de provincie een vergunning hebben gekregen, kunnen ze beginnen met het plaatsen van de windturbines.

In de tweede ronde kunnen nieuwe projecten worden ingediend voor in totaal nog circa 7 windturbineposities (140 GWh) in het voorkeursgebied, bestaande uit de oostelijke en noordelijke helft van de gemeente Hardenberg. Projecten kunnen ingediend worden tussen 1 april en 30 juni 2025.

Na sluiting van de openstelling van de tweede ronde laat de provincie weten welke plannen zijn ingediend. De provincie toetst vervolgens of de ingediende plannen voldoen aan het provinciaal windbeleid en beoordeelt de plannen.

Naar verwachting wordt medio augustus 2025 duidelijk welke plannen van de tweede ronde de provincie goedkeurt. Na de tweede ronde zal de provincie gaan bekijken of de doelstelling wordt behaald.

Wat is onze rol en wat doet de provincie?

De provincie Overijssel heeft de regie nu overgenomen. Dat betekent dat het college van burgemeester en wethouders en onze gemeenteraad geen rol meer hebben bij het beoordelen van de plannen voor windmolens in onze gemeente.

De gemeenteraad van de gemeente Hardenberg heeft de provincie Overijssel wel nadrukkelijk gevraagd om bij hun beoordeling onder andere rekening te houden met de volgende punten:

  • Bij het afgeven van een omgevingsvergunning voor plannen voor windmolens houdt de provincie rekening met plannen voor windparken in de buurt of over de grens in Duitsland.
  • De initiatiefnemer en de provincie betrekken inwoners/omwonenden bij het uitwerken van de plannen.
  • Inwoners of ondernemers werken samen in een energiecoöperatie en zijn voor minimaal 50% eigenaar van de windmolens.
  • Inwoners van de gemeente Hardenberg worden goed en tijdig geïnformeerd.

De provincie Overijssel beoordeelt de plannen voor windturbines. En kiest de beste projecten uit. Initiatiefnemers van die projecten mogen hun plan verder ontwikkelen. Voor die projecten start de procedure voor de aanvraag van een vergunning. Ook worden er onderzoeken gedaan naar bijvoorbeeld de gevolgen voor de natuur in de omgeving. Pas als de initiatiefnemers voor hun project van de provincie een vergunning hebben gekregen, kunnen ze beginnen met het plaatsen van de windturbine.

Lees meer op de website van de provincie Overijssel

Plannen die al bekend zijn

Initiatiefnemers met plannen voor het opwekken van windenergie moeten zelf de omgeving informeren en ruimte bieden om mee te doen, mee te praten en een mening te geven. Dat is zo geregeld in de Omgevingswet. Het kan dus zijn dat zij hun ideeën of plannen presenteren op een website of tijdens een informatieavond. Dat betekent nog niet dat deze plannen ook doorgaan, omdat de provincie eerst toestemming moet geven om de plannen verder uit te werken. En omdat de totale hoeveelheid windenergie die in de gemeente Hardenberg wordt opgewekt niet hoger mag zijn dan 235 GWh.

Op dit moment zijn de volgende initiatieven in de gemeente Hardenberg bekend. De provincie Overijssel maakt tijdens de aanmeldperiode niet bekend welke initiatiefnemers zich melden.

Positief beoordeelde projecten in eerste ronde

Bekendgemaakte projecten voor tweede ronde

Windparken in Duitsland

In de Duitse gemeenten Wielen, Itterbeck en Wilsum zijn plannen voor het bouwen van windmolens. De gebieden waar de windmolens moeten komen, grenzen aan de gemeente Hardenberg.

Lees meer over windparken in Duitsland